De bedoeling

Zo vaak zie ik dingen in mijn kleutergroep gebeuren die eigenlijk niet de bedoeling zijn. Of die beter gezegd niet míjn bedoeling zijn. Maar die overduidelijk wél de bedoeling van creatieve, enthousiaste, lerende, ontdekkende, betrokken en genietende kleuters zijn. En wie ben ik om daar dan iets van te zeggen!

 

Deze slideshow vereist JavaScript.

Kleien moet aan tafel, klei op de onderlegger. Maar ja, dan droogt de spaghetti niet goed. Die moet namelijk hangend drogen, dat hadden we net geleerd tijdens het thema ‘Het Italiaanse restaurant’.

 

Deze slideshow vereist JavaScript.

Het is eigenlijk de bedoeling dat je het kwastje steeds netjes afstrijkt en niet teveel plaksel gebruikt….. Maar wat is het fijn om te experimenteren en daar wel twintig minuten helemaal in op te gaan.

 

Deze slideshow vereist JavaScript.

Het afwasteiltje van de watertafel was verdwenen. Het bleek dienst te doen als taartvorm in de zandtafel. Niet de bedoeling maar wat een heerlijke zandtaart was erin gebakken. Feestje bij de zandtafel.

 

Deze slideshow vereist JavaScript.

Dit was ook niet de bedoeling. Maar die plankjes zijn toch net ski’s en die kralen vragen er toch om eens lekker door elkaar gehusseld te worden? En wat een ontdekking: de stiften passen allemaal precies in elkaar! Het werd een leuke wedstrijd/rekenles: wie maakt de langste stift?

 

Deze slideshow vereist JavaScript.

Niet de bedoeling maar ineens was het er! Onderbroekenlol. Na fijn geknutseld te hebben bleken de restjes papier zomaar de vorm van een onderbroek te hebben. Hilariteit alom!

De combinatieklas.

Woensdag veertien februari. Valentijnsdag. Door ziekte, studiedag en carnaval hadden mijn kleuters en ik elkaar ruim een week niet gezien. Het was een vrolijk weerzien, met blije gezichten, omhelzingen en gezelligheid. We waren blij elkaar weer te zien!

Het was ook de dag waarop de dames de Olympische duizend meter zouden schaatsen en één van de Nederlandse schaatsers zijn gouden medaille omgehangen zou krijgen.

Valentijnsdag, de Olympische 1000 meter schaatsen voor dames, een medailleceremonie en 27 kleuters, dat moest te combineren zijn leek mij.

We begonnen de dag met liefde! Veel liefde, in de vorm van honderden hartjes die we door middel van een hartjesconfetti kanon ons lokaal inschoten. De toon was gezet, dit werd een heerlijke dag! Daarna knipten we heel veel harten uit roze, rood en paars papier waarna we er een slinger van maakten die we voor het raam hingen. Toen de slinger hing bliezen we er handkusjes in zodat we de rest van de week nog wat extra liefde in onze klas zouden voelen.

Tegen elven deed ik het digibord aan en gingen we er eens goed voor zitten. Vol bewondering keken de kinderen naar de ceremonie. Er was van alles te zien, van alles te vragen en van alles te leren. Dat het goud altijd voor de winnaar is, wisten de meeste kinderen wel. Maar waarom dragen alle Nederlandse sporters eigenlijk oranje? Waarom zingen ze een lied en welk lied is dat dan en waarom doen ze nu hun muts af? (“Juf! Kén jij dat lied? Wil je het nog een keertje zingen?”)

Na de ceremonie begon de duizend meter. Het werd een mooie wedstrijd. Aan het begin van elke rit bekeken we de vlaggen die op het ijs geprojecteerd werden, de Japanse met de rode zon, die van Canada met het rode blad en natuurlijk onze eigen Nederlandse driekleur. We waren muisstil tijdens de start en luisterden in opperste concentratie naar het startschot. Een valse start sprak tot de verbeelding “want dat is niet eerlijk”, dus logisch dat de schaatssters opnieuw moesten starten. Alle schaatssters werden enthousiast aangemoedigd en ná elke rit keken we of de tijd ‘rood of groen’ was en werd er geapplaudisseerd wanneer er een groene tijd verscheen. Groen was voor de beste, de snelste, voor de winnaar van de rit. En wat een geluk hadden we: de àllerbeste was een Nederlandse!

Al schaatsend over de gladde vloer in de gang gingen we daarna, alsof we zelf winnaars waren, richting het schoolplein. Morgen weer een medailleceremonie, morgen weer een combinatieklas!

IMG_0831

 

 

 

 

Schoolreis

“Als je goed kijkt ligt het onderwijs voor het oprapen!” Elke dag opnieuw kan ik me hier weer over verbazen. Hoe weinig ik eigenlijk nodig heb om mijn werk te kunnen doen, alles is er, altijd, overal.

Afgelopen week bijvoorbeeld, de dag voordat we op schoolreis gingen. Voor zo’n dag moet er van alles geregeld worden. Dat zou ik na schooltijd in mijn eentje kunnen doen natuurlijk, maar ik besloot er deze keer een hele dag voor uit te trekken. Samen met mijn kleuters. Het werd een zinvolle, leerzame én productieve dag.

We begonnen ’s ochtends met het maken van ‘groepjes’.

Ik maakte briefjes met de namen van de moeders die mij tijdens de schoolreis zouden ondersteunen en zich over een groepje kinderen zouden ontfermen. Daarna bespraken we wie er in welk groepje wilde, of misschien wel moest. Want we kwamen er al snel achter dat het niet echt verstandig is om bijvoorbeeld alle ‘kleintjes’ bij elkaar in een groepje te plaatsen. Er volgde een mooi gesprek over wat ‘verstandig’ eigenlijk is, wie al schoolreis-ervaring had en wat we voor elkaar konden betekenen tijdens de schoolreis.

Het verdelen van de kinderen was daarna zo geregeld. Iedereen was tevreden over zijn of haar schoolreisgroepje en wie wilde schreef zijn naam op het briefje van zijn of haar groepje. Sommigen deden dat uit hun hoofd, anderen gebruikten het voorbeeldkaartje. Voor andere kleuters schreef ik de naam op en weer een ander zei niks maar krabbelde later toen niemand keek toch snel z’n naam op één van de briefjes!

Daarna zochten we de school-Tshirts uit en maakten we twee stapeltjes, één met maat 116 en één met maat 128. Elk labeltje werd nauwkeurig bestudeerd en de T-shirts met een andere maat werden weer opgevouwen en gingen terug in de bak.

De rozijnen werden verdeeld, voor elke kleutergroep evenveel. Steeds opnieuw werden de doosjes geteld en toen we er zeker van waren dat het klopte deden we ze in vijf zakken, voor elke kleutergroep één, en legden ze bij T-shirts.

Er restte nog één klusje: de instructiebrieven voor de moeders moesten nog voorzien worden van namen. Genoeg gegadigden natuurlijk! Nadat op alle brieven ‘mama van …’ was geschreven waren we klaar.

En zo lagen er aan het eind van de dag keurige stapeltjes met T-shirts, briefjes met de groepsindeling, brieven voor de moeders en zakjes met rozijnen op de tafel. We keken ernaar en waren dik tevreden. Dat hadden we toch maar mooi met z’n allen geregeld. We kunnen op schoolreis!

 

 

Deze slideshow vereist JavaScript.

 

 

Deze slideshow vereist JavaScript.

 

 

Deze slideshow vereist JavaScript.

 

 

 

 

 

Niks doen (2)

“Die laatste weken voor de zomervakantie, dan doen jullie toch eigenlijk niks meer?” Regelmatig wordt mij deze vraag gesteld. Maar niets is minder waar! Bergen werk worden er deze dagen verzet.

Al een week of twee stond de bestelling voor het nieuwe schooljaar in het gangetje bij de teamkamer. Dozen vol met vouwblaadjes, emmertjes schone klei, potloden, schilderpapier, scharen en kwasten. Hoog opgestapeld stonden ze geduldig te wachten op iemand. Iemand die tijd had deze berg werk te verzetten.

Gisterochtend en vandaag hadden we tijd, mijn kleuters en ik.

 

 

Eerst sjouwden we de dozen naar een ruimer gedeelte op de gang. 

 

 

Met een schaar knipten we dozen open en haalden er de pakbonnen eruit.

 

 

Alles werd uitgepakt, geteld en gesorteerd. 

 

 

En daarna delen door drie, voor elke kleutergroep evenveel. 

 

 

De kwasten en plakfiguren werden geduldig op maat en vorm gelegd en daarna ook eerlijk verdeeld.

 

 

De laatste vouwblaadjes en kwasten worden weggewerkt. Klus geklaard!

De laatste twintig minuten van de dag keken we naar een filmpje van Pippi Langkous. Daar waren we wel aan toe: even uitblazen en ‘niks doen’!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Een los schaap.

Dit schooljaar waren er ongeveer élke vakantie werkzaamheden in ons schoolgebouw. Alles werd zoveel mogelijk in die vakanties gepland, maar dat betekende niet dat al die werkzaamheden geruisloos en zonder slag of stoot aan ons voorbij gingen.

Er werden systemen aangebracht waardoor de lucht in school schoner zou worden. Doordat die systemen onverwacht meer ruimte in namen dan de bedoeling was, leverde dat weer nieuwe werkzaamheden op. Digiborden werden verplaatst, overvolle inpandige kasten moesten ontruimd worden omdat daar ineens grote buizen met schone lucht geplaatst werden. Daarnaast werd het meubilair in etappes vervangen, kwam er overal nieuwe verlichting en kregen we moderne keukentjes in de lokalen. Kortom, voor en na elke vakantie stonden wij kasten uit en in te pakken, keukenkastjes te ontmantelen, sjouwden we oude tafeltjes en stoeltjes de school uit, verplaatsten we meubilair zodat er door de werklui vrijuit gewerkt kon worden én versleten we tientallen verhuisdozen!

We waren er druk mee. Soms offerden we een vakantiedag op om alvast wat puin te ruimen en dozen uit en kasten in te pakken. Soms lieten we ons verrassen en begonnen we de maandag na een vakantie gewoon maar tussen de dozen of andere ‘ongeregeldheden’.

En zo ging het afgelopen maandag ook. Ik opende de deur na een weekje Pinkstervakantie en daar stonden ze hoor: vier nieuwe kasten. Over het hoofd zien was onmogelijk, ze stonden pontificaal midden in het lokaal. Op de tafels eromheen stond de inhoud van de oude kasten, voor de vakantie door mij en een paar behulpzame moeders daar neergezet.

Ik schoof de kasten aan de kant en zorgde ervoor dat ik mijn 27 kleuters in elk geval een zitplaats kon aanbieden door de bankjes van de kring op hun plek te zetten. De rest kwam later wel.

Toen iedereen er was kletsten we wat met elkaar over onze Pinkstervakantie en daarna vroeg ik me hardop af hoe we die kasten toch zo snel mogelijk ingericht en voorzien van planken op hun plek konden krijgen. Meteen werd duidelijk dat ik dit niet alleen hoefde op te lossen!

Ideeën te over. De planken in de kast leggen was echt niet moeilijk. Een hamer en een spijker heb je nodig. Een ander dacht aan schroeven. En weer iemand anders bedacht dat je eerst een touwtje spant en daar dan de plank op legt.

Onderin de kasten waren spannende zakjes met ‘dingetjes’ geplakt. Het leken wel kleine lepeltjes of iets om mee te boren. Na een korte inspectie van de zakjes wist iemand te vertellen dat je die dingetjes nodig hebt om de plank mee te bevestigen. Een dingetje dat een plank kan dragen, een plankdrager dus!

Bovenop de kast lagen pakketten. Met een brief.
We bestudeerden samen de brief en herkenden de naam van onze school. Fijn, de kasten zijn écht voor ons! Maar ook benoemden we de getallen op de bon en herkenden we de letters van onze namen.

Samen onderzochten we daarna de pakketten. Daar moesten wel de planken inzitten gezien de maten van de pakketten en de grootte van de kasten.

Iemand las voor wat er op het etiket stond: “l o s – s ch aa p”. De ‘a’ werd als ‘aa’ gelezen wat voor grote hilariteit zorgde. Een schááp! Nee dat zat er echt niet in, dat zag je meteen. Samen lazen we opnieuw de twee woorden en concludeerden dat er ‘los scháp’ stond. Er zaten scháppen in het pakket, schappen die eruit zagen als planken, een schap is dus een soort plank!

We pakten de plankdragers erbij, “je hebt er vier nodig juf, anders wiebelt het” en bedachten dat die dingetjes eigenlijk anders zouden moeten heten, want ze dragen schappen en geen planken. Voor de zekerheid zochten we dat nog even op en inderdaad, er zijn plankdragers en er zijn schapdragers.

Tevreden over zoveel verstand van zaken rondden we onze klus af. Buiten scheen de zon. Na al dat harde werken was het de hoogste tijd om mijn 27 schaapjes los te laten op het schoolplein!

 

Deze slideshow vereist JavaScript.

 

 

 

 

 

 

De wijde wereld.

zal ik je vertellen
van de wind
en het water
van de zon en de maan
van vroeger en later
van bliksem en donder
van leven en dood
van boven en onder
van groen en van rood
van het vuur en de kou
van mij
en van jou
van de wereld
de wijde wereld
vertel ik jou

uit: Van mij en van jou, Hans en Monique Hagen

 

Een paar weken geleden ging ik weer eens op stap met mijn kleuters. Ik hou er van: samen de wijde wereld in. Zien wat er op ons pad komt, ontmoetingen met onbekende mensen, genieten van alles wat je onderweg tegenkomt. En als juf in Amsterdam voel ik me altijd zó rijk. Wat is er veel te doen, te zien, te leren en te genieten in onze stad. Het wordt ons allemaal gewoon gegeven.

Ons uitstapje ging naar Artis. Geen gewoon schoolreisje maar een heuse studiereis. In de klas hadden we gesproken over wilde dieren en over de dierentuin. Samen bedachten we dat we de klas wilden omtoveren tot een dierentuin. Om inspiratie op te doen moesten we daarvoor beslist naar Artis.
Samen bereidden we onze studiereis voor. Wat wilden we écht zien, waar wisten we nog niet zoveel van, wat is belangrijk om te weten als we in de klas een dierentuin willen maken? Ik maakte groepjes en bedacht voor elke groep een opdracht. De kinderen telden de schoolshirts en maakten stapeltjes voor elk groepje. Ze schreven briefjes met de namen van de kinderen van het groepje voor bovenop het stapeltje. We gingen goed voorbereid op stap!

Op donderdagochtend was het zover: we gingen op studiereis! Het was een mooie lentedag. Het voorjaarszonnetje scheen en onze blauwe schoolshirts kleurden prachtig bij de strakblauwe lucht.

Als echte Amsterdammers reisden we per tram. Opstappen deden we bij de eindhalte vlakbij school, overstappen moest op de Dam. In de tram ontmoetten we een andere schoolklas, ook op weg naar Artis. Ik maakte een praatje met de juf. Anderen kletsten met medereizigers en vertelden wat het doel van onze reis was. De tramconducteur was vriendelijk en hielp bij het in- en uitchecken. Ook de conducteur in de volgende tram was goed gemutst. Vlak bij Artis riep hij vrolijk om dat de kinderen van juf Mariska er bijna waren en wenste hij ons een fijne dag toe.

In Artis ging iedereen gemotiveerd en enthousiast op pad. Tegen lunchtijd ontmoetten we elkaar weer bij de zeeleeuwen waar we luisterden naar het verhaal van de verzorgers. Na nog een poosje rondgewandeld te hebben gingen we langzamerhand richting uitgang.

De terugreis werd een tikje uitdagender dan de heenreis! Overstappen deden we op het Rokin, waarna we door een klein steegje liepen en de Kalverstraat overstaken. Nadat we een draaiorgel gepasseerd waren kwamen we via het Spui weer bij ‘onze’ tram.

Op school aangekomen aten we de laatste boterhammetjes uit onze trommels en wachtten we moe en voldaan totdat de bel ging en de schooldag voorbij was. Wat was het een heerlijke dag! We hebben er nog lang van nagenoten.

Onze klas is inmiddels omgetoverd tot een dierentuin. Er is een kassa waar regelmatig een rij staat, de zeeleeuwenshow wordt nagespeeld, er is een vlindertuin met een zelfgemaakte zoekkaart en de watertafel is omgedoopt tot aquarium. Wij zijn Artis geworden. De wijde wereld is binnen, in onze school, in onze klas!

 

 

 

Een koud kunstje

Buiten spelen kan altijd!

Ook vandaag toen het ijzig koud was en de sneeuw van gisteren was veranderd in hoopjes ijs vastgevroren aan de tegels van het schoolplein.

Dik ingepakt gingen we naar buiten. Bezems, een paar emmers en een kruiwagen, meer hadden we niet nodig.

Het ijs werd vakkundig in mootjes gehakt door een groepje kleuters. Anderen verzamelden brokken ijs die door de kinderen van groep 5 waren achtergelaten nadat ook zij hadden geprobeerd de ijsberg in stukken te hakken. Er werd hard gewerkt, niemand had het koud! Er was een heel duidelijk gezamenlijk doel: dit ijs moest naar de watertafel in onze klas.

Het verzamelde ijs werd in de kruiwagen geladen en richting de deur gereden. Met vereende krachten werd die over de hoge drempel getild en daarna liepen we in optocht naar de klas. Onder luid gejoel werd het ijs in de watertafel gekieperd waarna de ijsbeer met haar jong een plekje kreeg op een modderige ijsberg.

Missie volbracht. Het was een koud kunstje!

 

 

 

 

Ruige rijp

Wat was het mooi buiten gisterochtend! Mijn dagelijkse fietstochtje van huis naar school ging door het park, tussen en onder prachtige witte bomen door.

Al genietend ontstond het idee van een winterwandelingetje met mijn kleuters.

Toen de kinderen binnenkwamen ging het als vanzelfsprekend over ‘de sneeuw’ die ze buiten hadden gezien.

Een paar kinderen wisten héél zeker dat het sneeuw was. Onmogelijk volgens anderen, want dan is het óveral wit. Ook de temperatuur en of het wel of niet zou vriezen werd besproken evenals het ijs op de sloot waar een eendje op stond, de mist die iemand onderweg naar school vanuit de auto had gezien en de bevroren plas op de brug.

Hoogste tijd om naar buiten te gaan. Ik had een klein rondje om de school in gedachten. Maar onverwachts bood een collega die even zonder kinderen was haar hulp aan en kon ik het rondje uitbreiden met een rondje park!

Samen gingen we op pad. Het was prachtig buiten. Alles wat we tegenkwamen was bedekt met kleine witte naaldjes. De kinderen zagen er cactussen in en inderdaad daar leek het op.

De kinderen beleefden plezier aan het aanraken van takken waardoor de naaldjes naar beneden vielen en verbaasden zich over de hoeveelheid naaldjes die overal opzat. Mijn collega en ik wezen hen op koolmeesjes die boven ons in de bomen op de takken heen en weer hipten, een brutale ekster boven op een schutting, een oud nest tussen de takken van een gouden regen en de prachtig berijpte dennen in het park.

We genoten allemaal!

Na een half uur kreeg iedereen het koud, had er iemand honger en moest er geplast worden. Tijd om terug te gaan. Alleen hadden we op één vraag nog steeds geen antwoord: als ‘dat witte’ geen sneeuw is, wat is het dan wel?

Op school bekeek ik samen met een paar geïnteresseerde kleuters de foto’s die ik onderweg had gemaakt. In de informatieboeken over de winter die we in de klas hadden konden we er niks over vinden.

“Je moet het gewoon even Googlen  juf!” Mijn eigen kennis reikte tot aan aanvriezende mist. En terwijl we mijn foto’s vergeleken met de foto’s van aanvriezende mist op Google, ontdekten we dat al die kleine naaldjes van ijs ‘ruige rijp’ heet. Ruige rijp, daar hadden we nog nooit van gehoord, ook de juf niet.

Wat een zinvolle ochtend en wat is er toch altijd veel te leren gewoon met wat voor handen is. Vandaag was het ‘ruige rijp’. Wie weet wat de dag van morgen ons weer brengt!

 

Aanrommelen

Het zand in de zandtafel op de gang naast mijn klas was in de dagen voor de kerstvakantie vermengd geraakt met glitters en uit elkaar geplozen kerstslingers. Hoogste tijd om het zand te vervangen. Vervangen door iets nieuws, iets anders of wellicht iets verrassends? Ik wist het nog niet. Wat ik wel wist was het thema dat na de kerstvakantie centraal zou staan, namelijk ‘winterverhalen’.

Afgelopen woensdag lag er op mijn bureau een tasje met daarin wit vulmateriaal van een kerstpakket. Door een collega gered van de prullenbak. Het zou kunnen doorgaan als ‘sneeuw’ en was dus heel geschikt als basis voor mijn lege zandtafel! ’s Middags speurde ik in school naar nog meer rommeltjes, vond van alles en sorteerde de spullen over een paar bakjes die ik bij de zandtafel zette.

Er waren doorzichtige en blauwe knikkers, witte steentjes, witte plastic doppen, ooit gespaard voor een thema over afval, witte stukjes chenilledraad uit het handvaardigheidsmagazijn, witte in reepjes gesneden schoonmaakdoekjes uit de kast van het schoonmaakbedrijf, wattenbollen uit de krat van de luizenouders, in de doos met kleispullen vond ik een muffinvorm en achter in de kast in de klas stonden nog een paar kleine witte bloempotjes.

De volgende ochtend introduceerde ik de nieuwe materialen bij de kinderen. Ik vertelde niet wát ze er konden doen, dat mochten ze zelf bedenken, maar wel hoe er met de spulletjes moest worden omgegaan én dat na afloop alles weer netjes gesorteerd diende te worden.

Al een paar dagen is het druk bij de zandtafel. Er worden taartjes gebakken en mooie figuren gelegd met steentjes en knikkers. De ‘sneeuw’ wordt steeds uit elkaar getrokken, omhoog gegooid en weer opgevangen. Alle bakjes tegelijkertijd boven de zandtafel leeg kieperen is ook een fijne bezigheid net als het sorteren van de spulletjes daarna.

Kortom: er wordt heerlijk aangerommeld bij onze zandtafel!

Als je haar maar goed zit!

“Als je haar maar goed zit!” is deze weken het thema in mijn kleutergroep. Daarvoor is natuurlijk wel een kapsalon met échte spullen nodig.

De kinderen waren enthousiast en brachten direct allerlei materialen van huis mee om de kapsalon in te richten. Er is inmiddels van alles om je haar mee te stylen, te wassen, te drogen, te borstelen of te kammen. Je kunt er verder een hoofdmassage krijgen en scheren met echte scheerzeep behoort ook tot de mogelijkheden. En er zijn veel elastiekjes, knipjes, diademen en kammetjes om in het haar te steken.

Eén ding ontbreekt in onze kapsalon: een schaar! Aan het begin van het thema heeft iedereen plechtig beloofd om nooit met een echte schaar in het eigen haar of dat van een ander te knippen. En daar heeft iedereen zich keurig aan gehouden. (Tot nu toe!)

Maar knippen en de kapper zijn natuurlijk onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dus wilde ik naast de scharen die in de knutselkast staan en vrij te gebruiken zijn tijdens het knutselen, nog een plek maken waar de kinderen kunnen knippen.

Voor de gelegenheid haalde ik het zand uit de zandtafel en verving het door bollen wol en een paar scharen. Hier mag geknipt worden! De bollen wol zijn inmiddels niet meer, wel ligt de zandtafel vol met kleine draadjes die elke dag in nóg kleinere stukjes geknipt worden.

Boven de zandtafel hangt een haak met daaraan verschillende strengen wol: ‘lang haar’ dat gevlochten kan worden en ook geknipt mag worden. Dat bleek in het begin nog best lastig, maar inmiddels knippen de meeste kappers in spe met het grootste gemak het lange haar tot een kort staartje.

En ik? Ik hang gewoon elke ochtend nieuwe lange haren boven de zandtafel!

Deze slideshow vereist JavaScript.